Prematüre Retinopatisi Nedir?

Prematüre retinopatisi, genellikle ROP olarak bilinir. Özellikle erken doğan bebeklerde, yani doğum haftası 32 haftanın altında ve doğum kilosu 1500 gramın altında olan bebeklerde sıkça görülür. ROP, prematüre bebeklerin gözlerindeki retina tabakasında, yeterince gelişmemiş damarsız alanlarda ortaya çıkar. Prematüre retinopatisi, sinir hasarına yol açarak ciddi görme kaybına, hatta körlüğe neden olabilir. ROP, çocukluk çağında körlüğün en yaygın sebeplerinden biri olarak kabul edilir. Bu nedenle erken teşhis ve tedavi son derece önemlidir.

Ücretsiz Konsültasyon

TR FORM

Adınız ve Soyadını

Email

Telefon Numaranız

Ülke

İlgilendiğiniz Tedaviyi Seçiniz

Prematüre Retinopatisinin Belirtileri Nelerdir?

Prematüre retinopatisi belirtileri için hasta veya hasta yakınları tarafından fark edilebilecek belirgin bir şikayet genellikle bulunmaz. Bu hastalık, prematüre bebekler için belirlenen özel takip protokolleri çerçevesinde izlenir ve teşhis edilir. ROP, göz arkasındaki retina tabakasının dikkatli bir muayenesi ile tespit edilir. Bu nedenle, erken doğan bebeklerin düzenli göz kontrolleri hayati önem taşır. Aksi taktirde, hastalık genellikle dışarıdan fark edilemeyen bir şekilde ilerleyebilir.

Prematüre Retinopatisinin Evreleri Nelerdir?

ROP, yani Prematüre Retinopatisi, beş farklı evreye ayrılarak sınıflandırılır. Bu evreler, hastalığın ilerleyişini ve şiddetini tanımlar. Peki, prematüre retinopatisinin evreleri nelerdir?

Evre I’de hafif derecede anormal kan damarı büyümesi görülür. Bu aşamada, kan damarları hala normal gelişim sürecindedir, ancak bu gelişim biraz bozulmuştur.

Evre II’de, ise anormal kan damarı büyümesi orta derecede artar. Çoğu bebek, bu iki aşamada tedaviye ihtiyaç duymadan iyileşebilir ve normal görme yeteneğini kazanabilir. Hastalık bazen kendi kendine gerileyebilir; ancak diğer durumlarda ilerleyerek Evre III’e geçebilir.

Devamını oku

Evre III'te anormal kan damarları retina yüzeyi boyunca gözün merkezine doğru büyümeye başlar, normal gelişim çizgilerini takip etmezler. Bu aşamada, bazı bebekler tedavi olmadan da iyileşebilir, ancak belirli bir seviyede "artı hastalığı" olarak bilinen durum gelişirse, tedavi gerekebilir. Artı hastalığı, retinadaki kan damarlarının genişlemesi ve bükülmesiyle kendini gösterir ve bu durum hastalığın kötüleştiğinin bir işaretidir. Bu noktada müdahale edilmesi, retina dekolmanını önleme şansını artırır.

Evre IV'te, kanamanın neden olduğu yara izleri, anormal damarların retinayı göz duvarından kısmen çekmesine neden olur. Bu, retina dekolmanının başlangıcıdır ve görme kaybına yol açabilir.

Evre V ise hastalığın son aşamasıdır; bu evrede retina tamamen ayrılır ve tedavi edilmezse, bebekte ciddi görme bozuklukları ve hatta körlük gelişebilir.

Her evre, hastalığın seyrini ve tedavi gereksinimlerini belirlerken, erken teşhis ve uygun müdahale, bebeklerin görme yeteneğini koruma şansını önemli ölçüde artırır.

Prematüre Retinopatisi Nasıl Oluşur?

Prematüre bebeklerin doğumuyla birlikte retinanın damar gelişimini tamamlamaması, gözdeki damarsız alanlarda anormal kan damarlarının oluşmasına yol açabilir. Bu durum, yanlış sinyallerin (VEGF salınımı) etkisiyle gerçekleşir. Bu anormal damarlar, göz içinde kanamalara ve retinanın ayrılmasına (retina dekolmanı) neden olarak ciddi görme kaybına sebep olabilir.

Doğum ağırlığı ve gebelik haftası azaldıkça, ROP (Prematüre Retinopatisi) riski artar. Örneğin, 25 haftalık doğan bebeklerde neredeyse %80 oranında ROP görülürken, bu oran 32 hafta altındaki bebeklerde %10 civarındadır. Bu %10’luk grup çoğunlukla kendiliğinden iyileşebilir ve tedavi gerektirmez.

Devamını oku

Ancak bu bebekler damar gelişimi tamamlanana kadar düzenli olarak kontrol edilmelidir. ROP, yalnızca 1500 gramın altında ve 32 haftalık gebelik süresinden önce doğan bebeklerde değil, bazen daha ileri haftalarda (örneğin, 36. hafta) doğan bebeklerde de görülebilir. Eğer bu bebeklerde sistemik risk faktörleri ön plandaysa, yenidoğan uzmanı yine de ROP muayenesini önerebilir. Ancak, 1500 gramın altındaki ve 32 hafta öncesi doğan tüm prematüre bebeklerin ROP açısından mutlaka değerlendirilmesi gereklidir. Bu kontroller, olası komplikasyonların erken teşhisi ve tedaviye zamanında başlanması açısından büyük önem taşır.

Prematüre Retinopatisi Tedavisi Nasıl Yapılır?

Prematüre Retinopatisi (ROP) tanısı konulan bebeklerde erken dönemde tedavi büyük önem taşır. Çeşitli yöntemlerle bu hastalığın ilerlemesi engellenmeye çalışılır. Bu tedavi yaklaşımlarından biri, lazer ışınları kullanılarak retinanın damarsız bölgelerinin devre dışı bırakılmasıdır.

Bu yöntemle, gelişimini tamamlayamayan alanların sağlıklı retina dokusuna zarar vermesi önlenir ve bebeğin mevcut görme yetisi korunmaya çalışılır. Bir diğer tedavi seçeneği ise, bozuk damarların ortadan kaldırılması amacıyla göz içine ilaç enjeksiyonu yapılmasıdır. Bu enjeksiyonlar, bozuk damarların büyümesini durdurur ve retinanın damarsal gelişiminin normal bir şekilde devam etmesini sağlar.

Devamını oku

Bu sayede, sağlam retina alanlarının korunması ve gözün fonksiyonlarını sürdürebilmesi hedeflenir. Ancak, bazı durumlarda erken teşhisin yapılamaması veya hastalığın çok ağır seyretmesi nedeniyle daha kapsamlı cerrahi müdahalelere ihtiyaç duyulabilir. Bu tür durumlarda, cerrahi işlemler görme kaybını en aza indirmek ve bebeğin yaşam kalitesini artırmak amacıyla uygulanır. Her ne kadar bu yöntemler görmenin tamamen korunmasını garanti etmese de, ROP’lu bebeklerin görme yetilerini en üst düzeyde tutmak için kritik öneme sahiptir.

Prematüre Retinopatisi Risk Faktörleri

Prematüre retinopatisi risk faktörleri oldukça kritik rol oynar. Bu faktörler arasında düşük doğum ağırlığı, anne adayında preeklampsi varlığı, bebekte pulmoner hemoraji görülmesi, uzun süreli ventilasyon gereksinimi ve devamlı pozitif basınçlı ventilasyon uygulaması yer alır. Prematüre retinopatisi risk faktörleri, ROP’un ilerlemesini ve şiddetini artırabilir. Dolayısıyla bu bebekler daha dikkatli bir şekilde izlenmeli ve tedavi edilmelidir. Bu bulgular, erken dönemde önleyici tedbirlerin alınmasını ve risk altındaki bebeklerin daha sıkı bir şekilde takip edilmesini gerektirir.

Prematüre Bebeklerde Göz Lazer Tedavisi

ROP (Prematüre Retinopatisi) tedavisinde, Anti-VEGF enjeksiyonları bazı durumlarda yeterli olmayabilir. Bu gibi durumlarda, prematüre bebeklerde göz lazer tedavisi tek başına veya enjeksiyon tedavisi ile birlikte uygulanabilir. Hangi yöntemin kullanılacağı, bebeğin gözündeki durumun değerlendirilmesi ile belirlenir.

Prematüre bebeklerde göz lazer tedavisi, genellikle hafif bir sedasyon altında gerçekleştirilir. Bu işlemde, retinanın damarsız kalan bölgelerine lazer uygulanarak bu alanlarda yanlış damar oluşumuna neden olan hücrelerin işlevi durdurulur. İşlem sonrasında, bebeğin durumu belli aralıklarla izlenir. Eğer hastalık ilerlemeye devam ederse, lazer tedavisi tekrarlanabilir ya da Anti-VEGF tedavisiyle birleştirilebilir.

Devamını oku

Ancak, bu tedavi yöntemlerine rağmen hastalık ilerlerse, cerrahi müdahale kaçınılmaz hale gelebilir. Bu aşamada, bebeğin görme yetisini korumak ve daha fazla hasarı önlemek için cerrahi tedavi devreye girer. Erken teşhis ve uygun tedavi, ROP'lu bebeklerde görme kaybını en aza indirmek açısından büyük önem taşır.

Prematüre Bebeklerde Göz Hastalıkları

Prematüre retinopatisi (ROP) geriledikten sonra bile, bazı kişilerde göz sorunları devam edebilir. Prematüre bebeklerde göz hastalıkları birden fazla olabilir. Bunlar; göz tembelliği (ambliyopi), miyopi ve astigmatizma gibi göz kırma kusurları, şaşılık ve göz tansiyonu (glokom) gibi durumlar olarak görülür. Ayrıca, ileri yaşlarda gözde yırtıklar meydana gelebilir.

Bu da görme kaybına yol açabilir. Bu nedenle, ROP sorunu olan çocuklar hayatları boyunca göz sağlığını yakından takip etmelidir. Özellikle yılda en az bir kez düzenli göz muayenesi yapılmalı ve olası sorunlar erken tespit edilmelidir. Prematüre bebeklerde göz hastalıklarının tedavi edilmesi oldukça kritk öneme sahiptir. Erken müdahale, bu çocukların ilerleyen yıllarda karşılaşabilecekleri görme kayıplarını en aza indirebilir.

Prematüre Bebeklerde Göz Damarlarının Gelişmemesi

Prematüre bebeklerde göz damarlarının gelişmemesi ciddi sorunlara yol açabilir. Bu sorun tedavi edilmemesi durumunda birden fazla göz problemine, hatta körlüğe neden olabilir. Prematüre, özellikle 32 haftanın altında ve doğum kilosu 1500 gramın altında olan bebeklerde daha fazla görülmektedir. Bundan dolayı, kontrollerin düzenli bir şekilde yapılması ve doktor tarafından verilen tavsiyelere uyulması gerekmektedir.